Karaciğer hastalıklarına çare olacak teknolojiye TÜBİTAK desteği

Dokuz Eylül Üniversitesi Teknoparkı (DEPARK) firmalarından Organo-ID’nin TÜBİTAK 1702 Patent Lisans 2021-2 Çağrısına başvurusu yapılan “İnsan Karaciğer Organoid EHEPO Modelinin Yeni Bir Araç Olarak Biyotıp Uygulamalarında Kullanımı” başlıklı buluşu desteklenmeye hak kazandı. Böylece, karaciğer hastalıklarında yeni tedavi ve ilaçların geliştirilmesine olanak sağlayacak teknolojinin lisanslama ve ticarileşme faaliyetlerine resmen başlanarak tüm dünyanın hizmetine sunulmasında önemli bir aşama geçilmiş oldu.

Dokuz Eylül Üniversitesi Teknoparkı (DEPARK) firmalarından Organo-ID’nin “İnsan Karaciğer Organoid eHEPO Modelinin Yeni Bir Araç Olarak Biyotıp Uygulamalarında Kullanımı” başlıklı projesi, TÜBİTAK 1702 Patent Tabanlı Teknoloji Transferi Destekleme 2021-2 Çağrısı kapsamında desteklenmeye hak kazandı.

Destekle birlikte, karaciğer hastalıklarında yeni tedavi ve ilaçların geliştirilmesine olanak sağlayacak teknolojinin lisanslama ve ticarileşme faaliyetlerine resmen başlamasının önü açılmış oldu. Laboratuvar ortamında kök hücrelerden organoid adı verilen organ benzeri yapıların kültür koşullarının geliştirildiği proje ile karaciğer hastalıklarının modellenmesi, yeni tedavilere yönelik ilaç keşfi ile ilaç etkinlik ve güvenirliğinin test edilmesi mümkün olacak. Firma uzun vadede, söz konusu teknolojinin tüm dünyada özellikle ilaç geliştiren ya da hastalık modelleyen özel sektörün ve araştırmacıların kullanıma sunmayı hedefliyor.

Rektör Hotar’dan tebrik

DEÜ Rektörü Prof. Dr. Nükhet Hotar, TÜBİTAK 1702 Patent Lisans 2021-2 Çağrısı kapsamında destek almaya hak kazanan Prof. Dr. Esra Erdal ve çalışma arkadaşlarını tebrik etti.

Dokuz Eylül Üniversitesinin Türkiye’nin ‘ilk sağlık ihtisas teknoparkı’ olan DEPARK’ı kurarak ne kadar isabetli bir karar aldığının burada yapılan çalışmalarla ortaya çıktığını söyleyen Rektör Hotar, “TÜBİTAK 1702 Patent Lisans Programı ile aralarında üniversitelerin de yer aldığı kurumların bünyesinde geliştirilen teknolojilerin, katma değeri yüksek ürün ve hizmetlere dönüştürülmesi amaçlanıyor. Biz de DEPARK ile girişimcilerimizin iş fikirlerini hayata geçirmesi noktasında fikri mülkiyet haklarının lisanslanmasından ticarileşmesine kadar her aşamada yanlarında oluyoruz. Prof. Dr. Esra Erdal ve çalışma arkadaşlarının lisanslama süreci tamamlanan projelerinin hayırlı olmasını diliyor; tüm insanlığa fayda sağlayacak sonuçlar elde edileceğine inanıyoruz” dedi.

Asya, Avrupa ve Amerika başta olmak üzere tüm dünyada karaciğer hastalıkları üzerine çalışan araştırmacıların, bu hastalıklara karşı tedavi geliştirmeye çalışan ilaç firmalarının büyük ilgi göstermesinin beklendiği buluşun ticari ürüne dönüştürülmesinde TÜBİTAK’tan aldığı son desteğin önemine değinen Prof. Dr. Esra Erdal, “Dokuz Eylül Üniversitesi Teknoparkı (DEPARK) bünyesinde kurucusu olduğum Organo-ID adındaki start-up firmasıyla yeni bir aşamaya geçtik. Lisans haklarına sahip olduğumuz eHEPO teknolojisi ile geliştireceğimiz ürünlerden, karaciğer gelişimi, biyolojisi ve hastalıkların patogenezini çalışan araştırmacılar ile yeni ilaç adayları geliştiren şirketler ve ilaç etkinlik ve güvenilirlik analizleri yapan sektörler faydalanabilecek. Bu teknoloji, kişiye özel ilaç taramaları, pre-klinik hepatoksisite analizleri ve hastalık modellemelerinde kullanımda kolaylık sağlayacak. Karaciğer organoidi temelli ürünlerin, bütün dünyada ilgi göreceğine ve tüm insanlığa hizmet edeceğini inanıyoruz” diye konuştu.

Transfer süreci başlıyor

TÜBİTAK 1702 projesi kapsamında, Dokuz Eylül Üniversitesi (DEÜ) Tıp Fakültesi Temel Tıp Bilimleri Bölümü Tıbbi Biyoloji Anabilim Dalı’ndan Prof. Dr. Esra Erdal, DEÜ Tıp Fakültesi Çocuk Hastalıkları Anabilim Dalı’ndan Prof. Dr. Nur Arslan, Histoloji ve Embriyoloji Anabilim Dalı’ndan Prof. Dr. Alper Bağrıyanık, İzmir Biyotıp ve Genom Merkezi’nden (İBG) Dr. Soheil Akbari ve Koç Üniversitesi’nden Prof. Dr. Tamer Önder’in ortak buluşu olan ‘Pluripotent Kök Hücre kaynaklı İnsan Karaciğer Organoid eHEPO´ teknolojisi, müşteri kuruluş olan Organo-ID firmasına transfer edilecek.Buluşta hak sahibi olan DEÜ, İBG ve KÜ’nün, eHEPO teknolojisini, Organo-ID firmasına transferi sonrasında yürütülecek ortak geliştirme çalışmaları ile teknolojinin ticari ürün olarak Çip Üstü Karaciğer Organoidi platfomuna dönüştürülmesi planlanıyor.